Odporność na obciążenie wiatrem – co dokładnie oznacza?

16.08.2019

Montując okna w domu lub innym budynku trzeba zwracać uwagę na szereg detali i pilnować, czy konstrukcja jest zgodna z konkretnymi przepisami. Są wśród m.in. zapisy dotyczące odporności na parcie i ssanie, czyli poziom odporności na obciążenie wiatrem. Co zmusisz o nim wiedzieć i dlaczego jest tak ważny?

Czym jest odporność na obciążenie wiatrem?

Parametr związany jest ze statyką okna i ma znaczenie dla bezpieczeństwa całej jego konstrukcji. Do określenia jej poziomu służy klasyfikacja odporności. Wyraża ona prędkość wiatru, jaką może wytrzymać okno, aby spełniać wymogi konstrukcyjne stawiane stolarce okiennej. Mówiąc konkretniej: klasyfikacja ta podaje, do jakiej wartości ciśnienia powodowanej działaniem wiatru (parcie, ssanie itd.) może wytrzymać stolarka, nie ulegając nadmiernie wyniszczającej deformacji, która spowodowałaby przeciek wody opadowej, przepuszczanie powietrza i pękanie szyb.

Jak bada się poziom odporności na obciążenie wiatrem?

Każdy rodzaj okien przed wprowadzeniem do obrotu badany jest w warunkach laboratoryjnych według normy okiennej PN-EN 14351-1:2006+A2:2016. Podaje ona standardy badawcze, określające odporność na obciążenie wiatrem oraz ogólną klasyfikację stolarki okiennej. Według niej określa się trzy klasy uwzględniające ugięcie ramy oraz sześć klas uwzględniających ciśnienie.

Ugięcie ramy oznacza się literami A, B i C. Klasa A ma wartość ≤ 1/150, B ≤ 1/200 a C ≤ 1/300. Natomiast klasy ciśnienia oznaczone są cyframi 1, 2, 3, 4, 5 oraz Exxxx przy ciśnieniu przekraczającym 2000 Pa. Znacznik „xxxx” podaje wartość ciśnienia. Poszczególne cyfry odnoszą się z kolei do ciśnienia nieprzekraczającego kolejno 400, 800, 1200, 1600 i 2000 Pa.

Dla przykładu: jeśli na etykiecie okna znajdziesz zapis podający, że odporność na obciążenie wiatrem wynosi A3, to znaczy, że najbardziej odkształcony element okna ugnie się powyżej wartości 1/150 długości, bez żadnych szkód wytrzymując ciśnienie nieprzekraczające 1200 Pa. Z kolei wartość C5 będzie oznaczała, że okno ugnie się poniżej wartości 1/300 przy ciśnieniu maksymalnie do 2000 Pa.

Strefy obciążenia wiatrem

Druga norma określająca odporność na obciążenia wiatrem to PN-EN 1991-1-4:2008/A1:2010. Wyróżnia się w niej strefy obciążenia wiatrem, czyli obszary geograficzne podzielone wg postanowień każdego kraju.

  • strefa 0: obszary brzegowe i przybrzeżne, wystawione na otwarte morze
  • strefa I: jeziora i tereny płaskie o nieznacznej roślinności i bez przeszkód terenowych
  • strefa II: obszary z niską roślinnością i pojedynczymi przeszkodami, oddalonymi od siebie w odległości nie mniejszej niż 20-krotność ich wysokości
  • strefa III: obszary regularnie pokryte roślinnością, budynkami lub pojedynczymi przeszkodami, których wzajemna odległość nie przekracza 20-krotności ich wysokości
  • strefa IV: obszary, w których co najmniej 15% powierzchni jest pokryte budynkami o średniej wysokości przekraczającej 15 metrów

Większość terenów Polski należy do strefy I. Wyjątkiem są północne obszary województw zachodniopomorskiego i pomorskiego, przy morskiej linii brzegowej, które znajdują się w strefie II oraz południowe obszary województwa dolnośląskiego, śląskiego, małopolskiego i podkarpackiego. Te z kolei należą do strefy III. Minimalną klasą dla wszystkich okien montowanych w naszym kraju jest C2.